Studnia egipska (1)

Data ostatniej modyfikacji:
2009-09-27
Autor: 
Katarzyna Dymara
pracownik IM UWr
Dział matematyki: 
geometria syntetyczna
Poziom edukacyjny: 
szkoła podstawowa
gimnazjum
szkoła średnia z maturą
szkoła profilowana zawodowa

Oto stare 'zadanie egipskich kapłanów' o dwóch tyczkach, które utknęły w studni przecinając się na ustalonej wysokości. Niewiele można w nim dokładnie obliczyć, ale nietrudno zauważyć różne nierówności. Treść zadania celowo pozostawiamy bez rysunku, żeby nic nie sugerować i pozwolić czytelnikowi odtworzyć samodzielnie z opisu układ geometryczny. Zazwyczaj tak jest w zadaniach z geometrii, że wykonanie rysunku jest sporym krokiem na drodze do ich rozwiązania.

Punkty E i F leżą odpowiednio na bokach AB i CD prostokąta ABCD. Odcinki DE i AF przecinają się w punkcie G. Punkt H leży na boku AD, a odcinek GH jest prostopadły do BC. Wiadomo, że długości odcinków GH, DE i AF wynoszą odpowiednio 1, 2 i 3. Porównaj podane liczby, długości odcinków i pola trójkątów, wpisując między nie znak równości, nierówności lub zapytania (jeśli na podstawie danych nie da się rozstrzygnąć, czy i jaka nierówność zachodzi).

Całe rozumowanie opiera się na elementarnych obserwacjach geometrycznych. Wydaje się, że jeśli potrafimy jakoś stwierdzić, że punkt przecięcia tyczek nie jest w środku (tzn. że trójkąt AGD nie jest równoramienny - dlaczego?), to dalej powinno już pójść gładko.

  1. | AG | 1
  2. | AG | 2
  3. | DG | 1
  4. | DG | 2
  5. | AE | 1
  6. | FG | 2
  7. | AH | 1
  8. | AD | 2
  9. | AB | 1
  10. | BC | 2
  11. | AE | | DF |
  12. | AG | | FG |
  13. | AG | | DG |
  14. | AE | | AH |
  15. | DG | | FG |
  16. | BC | | DE |
  17. | CF | | GH |
  18. | AB | | AE |
  19. | AB | | CD |
  20. | DF | | DE |
  21. | FG | 2 | AG |
  22. | DG | 2 | GE |
  23. | DH | 2 | AH |
  24. | DF | 2 | GH |
  25. | FG | 2 | GH |
  26. | AB| 2 | DE |
  27. PAGH PDGH
  28. PAGD PDGF
  29. PAEG PAGH
  30. PADE PADF

 

Do pracy!

Powrót na górę strony